Patoanatomski supstrat kod operisanih od primarnog spontanog pneumotoraksa

Baščarević S., Ercegovac M., Moskovljević D., Savić M., Durković S., Jaković R.

Klinika za grudnu hirurgiju, Instituta za plućne bolesti i TBC, Klinički Centar Srbije, Srbija

Apstrakt

Uvod: Glavni ciljevi lečenja primarnog spontanog pneumotoraksa (PSP) su evakuacija vazduha iz pleuralnog prostora, reekspanzija pluća i smanjenje rizika od pojave recidiva pneumotoraksa. Savremene operativne hirurške metode lečenja su usmerene na uklanjanje patoanatomskog supstrata spontanog pneumotoraksa (SP) i postupke kojima se umanjuje mogućnost razvoja recidiva.

Cilj: Kod operisanih zbog PSP:1) utvrditi patoanatomski supstrat (PAS), karakter postoperativnih komplikacija i pojavu recidiva i 2) proceniti mogućnosti pristupa aksilarnom incizijom i izbora atipične resekcije pluća bez primene metoda usmerenih na fiksaciju pleure.

Materijal i metod: Studija je obuhvatila desetogodišnji period a period praćenja je od 15-135 meseci. Bolesnici: M:56 (74,7%) i  Ž:19 (25,3%), prosečna starost 34,6god., svrstani u: Grupu A < 40 god.48 (64% ) i Grupu B> 40 god. 27 (36%). Pneumotoraks desno 63%, levo 37%, prva epizoda kod 41(55%), a recidiv kod 34(45%). Inicijalan terapijski postupak torakalna drenaža (97%), eksuflacija(3%). Operativno lečenje do 3. dana kod 33%, a u periodu od 5. do 10. dana kod 67% bolesnika. U prvoj epizodi PSP je operisano 44% bolesnika. Operativni pristup - transaksilarna torakotomija, metoda - linearna atipična resekcija pluća kod 97% bolesnika i kod 3% hirurška sutura bulozno izmenjenog pluća. Dopunske metode za fiksaciju pleure nisu primenjivane. Indikacije za operaciju su se zasnivale na kriterijumima: neefikasna torakalna drenaža u periodu dužem od 5-7 dana, recidiv pneumotoraksa do mesec dana (II epizoda), recidiv pneumotoraksa do 3.meseca (III epizoda) i recidiv posle dužeg intervala (kriterijum efikasnosti drenaže).

Rezultati: Operativno lečenje bez komplikacija kod 88% bolesnika, kod 12% bol. usporena reekspanzija (približno jednako u obe grupe tj. od 11% do 14%). Kod 72% bol. je utvrđen alveolarni emfizem (blebs), a kod 28% bulozni emfizem. Operativno lečenje prve epizode SP statistički je češće u Grupi A nego u Grupi B. Učestalost alveolarnog emfizema statistički je značajno češći u Grupi A nego u Grupi B. Bolesnici sa buloznim emfizemom iz Grupe B su statistički značajno duže boravili u bolnici. Recidiv posle operativnog lečenja kod 1 (1,3%) bol. dve godine posle operacije. 

Zaključak: Alvelarni emfizem je najčešća forma PAS kod operisanih zbog PSP, posebno kod malađih od 40 godina. Transaksilarna torakotomija omogućava dobru isnspekciju pleuralnog prostora i pluća. Linearna atipična resekcija pluća je bezbedna metoda, posebno u slučaju operacije zbog alveolarnog emfizema. Starosna dob je samo jedan od nezavisnih faktora rizika za pojavu recidiva. Lokalizovana forma buloznog emfizema je parametar odgovoran za pojavu recidiva u dužem vremenskom periodu.

www.pulmonum.blogspot.com